ΚΥΡΙΑΚΗ
Η’ ΛΟΥΚΑ 12/11/2024
Η
παραβολή του Καλού Σαμαρείτη
Σήμερα ακούσαμε αγαπητοί αδελφοί την υπέροχη παραβολή του
καλού Σαμαρείτη. Κάποιος άνθρωπος λέει ο Χριστός, κατέβαινε από τα Ιεροσόλυμα
στην Ιεριχώ. Στο δρόμο έπεσε σε ενέδρα ληστών, οι οποίοι αφού του πήραν ό,τι
είχε πάνω του, ακόμα και τα ρούχα του, τον ξυλοκόπησαν και τον άφησαν στη μέση
του δρόμου μισοπεθαμένο. Πέρασαν από κει ένας ιερέας κι ένας διάκονος των
Ιουδαίων, μα δεν του έδωσαν σημασία. Αργότερα πέρασε ένας Σαμαρείτης που είχε
μέσα του πολλή αγάπη για τον συνάνθρωπό του, τον περιποιήθηκε όσο μπορούσε, τον
ανέβασε στο ζώο του και τον μετέφερε στο πρώτο πανδοχείο που βρήκε στο δρόμο
του. Πλήρωσε με δύο δηνάρια τον πανδοχέα για να τον περιποιηθεί και να τον φιλοξενήσει
μέχρι να γίνει καλά. Έφυγε για τον προορισμό του και υποσχέθηκε ότι στην
επιστροφή θα πληρώσει και τα υπόλοιπα χρήματα που θα χρειαστούν για την
περιποίηση του πληγωμένου ανθρώπου. Αυτή είναι με λίγα λόγια η παραβολή του
καλού Σαμαρείτη.
Αλλά
γιατί ο Χριστός είπε αυτήν την παραβολή; Δύο διδάγματα ήθελε να αφήσει σε όλους
μας αγαπητοί αδελφοί με την παραβολή αυτή ο Χριστός. Το ένα πολύ φανερό και το
άλλο κρυμμένο τόσο, που χρειάστηκε να έλθουν αργότερα οι φωτισμένοι από το Άγιο
Πνεύμα πατέρες μας, για να μας το φανερώσουν.
Το
πρώτο δίδαγμα είναι ότι πρέπει να μην αδιαφορούμε για τον συνάνθρωπό μας, προ
πάντων όταν βρίσκεται σε κάποια δυσκολία. Αυτό που έκαναν οι δύο Ιουδαίοι
κληρικοί, ήταν απαράδεκτο. Είδαν πεσμένο στο δρόμο ημιθανή τον συνάνθρωπό τους
και φρόντισαν να απομακρυνθούν γρήγορα. Δεν συγκινήθηκαν ούτε από την συμφορά
που τον βρήκε ούτε από τα βογκητά του. Είναι δυνατόν να φανταστεί κανείς από εμάς
τον εαυτό του στη θέση αυτών των δύο άσπλαχνων ανθρώπων; Όταν σκέπτεσαι ότι ο
γείτονάς σου, ο αδελφός σου υποφέρει και
ενώ μπορείς να βοηθήσεις, δεν βοηθάς, πώς θα κοιμηθείς ήσυχος το βράδυ; Η
συνείδησή σου θα σε αφήσει να ηρεμήσεις; Δεν θα βλέπεις στον ύπνο σου συνέχεια
τα θλιμμένα πονεμένα μάτια του να σε βλέπουν ικετευτικά; Πώς θα μπορέσεις να
ησυχάσεις, όταν σκέπτεσαι ότι τα παιδάκια του γείτονά σου κοιμούνται νηστικά
γιατί δεν έχουν οι γονείς τους να τους δώσουν λίγο γάλα; Πώς θα μπορέσεις να
απολαύσεις την ζεστασιά του σπιτιού σου το χειμώνα, όταν ξέρεις ότι κάποια
οικογένεια, δεν έχει σκεπάσματα και ζεστά ρούχα, ενώ η αποθήκη σου είναι γεμάτη
από ρούχα που μπορούν να ζεστάνουν πολλούς φτωχούς ανθρώπους; Αυτά κι άλλα
πολλά ήθελε να πει με την παραβολή του ο Χριστός στον νομικό που πήγε κοροϊδευτικά
να τον ρωτήσει, «Τι πρέπει να κάνω για να κερδίσω τον παράδεισο;» και με αρκετή
δόση υπερηφάνειας, που νόμιζε ότι τα ήξερε όλα, ξαναρωτάει: «Kαι ποιος είναι ο πλησίον μου;» Ζητιάνοι, φτωχοί, άρρωστοι, πονεμένοι γύρω
του και ρωτούσε ποιος είναι ο πλησίον του! Έτσι συμβαίνει δυστυχώς. Όταν ο
άνθρωπος είναι βολεμένος, δεν βλέπει γύρω του. Μόνο τον εαυτό του βλέπει. Εκείνος
να καλοπερνάει κι ας υποφέρουν γύρω του οι υπόλοιποι. Φροντίζει να μην τους
βλέπει και να μην μαθαίνει τη δυστυχία τους και τις δυσκολίες τους, για να μη
του χαλάνε τη διάθεση και το βόλεμά του. Ο πρώτος λόγος λοιπόν για τον οποίο
είπε ο Χριστός την παραβολή του καλού Σαμαρείτη, ήταν να ταρακουνήσει τον
νομικό που ενδιαφερόταν δήθεν για τον παράδεισο και όλους μας βεβαίως και να μας πει να βγούμε από το φίλαυτο καβούκι
μας και να ρίξουμε μια ματιά στους ανθρώπους που βρίσκονται γύρω μας. Μήπως
πονάνε; Μήπως πεινάνε; Μήπως κρυώνουν; Μήπως έχουν ανάγκη να τους πούμε μια
καλή κουβέντα; Μήπως ζητάνε έναν άνθρωπο να τους ακούσει; Ο κάθε άνθρωπος είναι
πλησίον μας!
Ο
Χριστός όμως δεν είπε αυτήν την παραβολή για να συνετίσει μόνο τον νομικό. Είχε
κι ένα άλλο στόχο που για να τον μάθουμε έπρεπε να περάσουν τρεις αιώνες μέχρι
να έλθει ο θεοφώτιστος Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, για να τον
αποκρυπτογραφήσει. Κατά τον μεγάλο αυτό πατέρα της Εκκλησίας μας, μέσα σ’ αυτήν
την παραβολή κρύβεται όλο το σχέδιο του Θεού για την σωτηρία του ανθρώπινου
γένους. Ερμηνεύοντας λοιπόν αλληγορικά την παραβολή ο Ιερός Χρυσόστομος λέει
ότι η Ιερουσαλήμ εικονίζει τον ουρανό, την ζωή του ανθρώπου στον παράδεισο, η
Ιεριχώ συμβολίζει τον κοσμικό τρόπο ζωής στον οποίο ξέπεσε ο άνθρωπος μετά την
παρακοή, γι’ αυτό κυριαρχείται από τον διάβολο, ο οποίος τον γεμίζει με
μώλωπες, με πληγές, αμαρτίες. Ο Θεός όμως δεν επέτρεψε στον διάβολο να τον
θανατώσει, γιατί αποβλέπει τελικά στην σωτηρία του, αφού «Θέλει πάντας
ανθρώπους σωθήναι». Ο ιερεύς που πέρασε εικονίζει τους ιερείς Μωυσή – Ααρών –
Σαμουήλ που μπορεί να έκαναν θαύματα, αλλά δεν είχαν την αποστολή και τη
δυνατότητα της σωτηρίας του ανθρώπου. Το ίδιο και ο Λευίτης που συμβολίζει τους
προφήτες, που ούτε αυτοί με τις διδασκαλίες τους έσωσαν τον πληγωμένο, αφού και
οι δύο ήταν σαν αυτόν αμαρτωλοί. Ο Σαμαρείτης συμβολίζει τον Ιησού Χριστό, που
έγινε άνθρωπος επί τούτου, για να σώσει τον
πληγωμένο από την αμαρτία και τον διάβολο, άνθρωπο. Το λάδι και το κρασί που τα
ανακάτεψε για να θεραπεύσει τις πληγές, είναι η ένωση της Θείας και της
ανθρώπινης φύσης Του. Η ένωση του Αγίου Πνεύματος με το τίμιο Αίμα της
Σταυρικής θυσίας Του συντελεί στην σωτηρία του ανθρώπου. Στο πρόσωπο του
πανδοχέα ο Ιερός πατέρας βλέπει τον Απόστολο Παύλο που μαζί με τους άλλους
Αποστόλους και τους ιερείς της Καινής Διαθήκης, προσφέρουν τις υπηρεσίες τους
για την θεραπεία των τραυματισμένων, από τον διάβολο, αμαρτωλών ανθρώπων μέσα
στο πανδοχείο, δηλαδή μέσα στην Εκκλησία με τα μυστήριά της. Τα δύο δηνάρια που
έδωσε ο καλός Σαμαρείτης στον πανδοχέα, είναι οι δύο Διαθήκες, η Παλαιά και η
Καινή, με τη διδασκαλία των οποίων γίνεται η περιποίηση – η θεραπεία των
αμαρτωλών. Αν χρειαστεί, ο πανδοχέας και οι συνεργάτες του, που υπηρετούν στην
Εκκλησία, θα δουλέψουν και παραπάνω, διαθέτοντας όλες τις σωματικές και
πνευματικές δυνάμεις τους. Θα τους ξεπληρώσει ο καλός Σαμαρείτης ο Χριστός,
όταν θα ξαναέλθει στη Δευτέρα Παρουσία Του.
Αξιοσημείωτο
είναι κατά τον Ιερό πατέρα, το ότι στο πανδοχείο, στην Εκκλησία, γίνονται
δεχτοί όλοι. Όσο βαριά κι αν είναι η κατάστασή τους, όσο μεγάλες κι αν είναι οι
πληγές τους. Η Εκκλησία πάντα θα θεραπεύει με το κρασί της, που είναι ο στυφτικός
λόγος του Ευαγγελίου και με το λάδι, που είναι ο γεμάτος αγάπη και καλοσύνη
θεραπευτικός λόγος του Χριστού. Μέσα στην Εκκλησία ο άνθρωπος βρίσκει πάντα την
παρηγοριά και τη θεραπεία.
Αγαπητοί
αδελφοί, αυτή είναι η παραβολή του καλού Σαμαρείτη, που μαζί με την παραβολή
του Ασώτου, μας δίνουν την σιγουριά ότι όσο αμαρτωλοί, όσο πληγωμένοι κι αν
είμαστε, ο Χριστός μας, ο καλός Σαμαρείτης, θα βρει τον τρόπο να μας
θεραπεύσει, για να ζούμε κοντά Του, αιώνια στη Βασιλεία Του.
Αμήν.