Η εν Χριστώ ζωή μας. Συγχωρούμε;

Η εν Χριστώ ζωή μας.

Συγχωρούμε;

       Είναι αλήθεια ότι ο άνθρωπος βιώνει συγκλονιστικές στιγμές κατά την εξομολόγηση. Περνά σε μια νέα ζωή. Ζει την χαρά της συγχώρεσης και την αγάπη του Θεού με γεύση ουράνια. Όμως για την ολοκλήρωση της εξομολόγησης δεν αρκούν μόνο τα δάκρυα και η υπεύθυνη ομολογία ενώπιον του πνευματικού, ούτε η αλλαγή της ζωής του μόνο. Υπάρχει και μία άλλη εξομολόγηση που γίνεται με την πάροδο των χρόνων και από αυτήν εξαρτάται η όλη συγχώρεση των δικών του αμαρτιών. Είναι η ταπείνωση και η επιείκεια μπροστά στην κακία και την αχαριστία των συνανθρώπων του. Δεν μπορούν να συγχωρεθούν οι δικές του αμαρτίες, αν προηγουμένως δεν έχει συγχωρήσει εκ βάθους καρδίας τους άλλους. Αυτή είναι η διδαχή και η απόλυτη παραγγελία του Κυρίου μας : «Ἐὰν γὰρ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος·».

              Ο ιερός Χρυσόστομος ορίζει ως εξομολόγηση την συγχωρητικότητα αυτή. Η καρδιά του ανθρώπου είναι ο Ναός του Αγίου Πνεύματος. Έτσι, την ώρα που ο άνθρωπος σκληρά πολεμείται  από τους εχθρούς του μπορεί να εξομολογηθεί εν μέσω του ναού της καρδίας του. Από την μια να βάλει τα δικά του αμαρτήματα και από την άλλη τα αμαρτήματα του άλλου και με την αντιπαράθεση αυτή να δει το μέγα μέγεθος των δικών του και τα λίγα των άλλων προς αυτόν. Και στην μυστική αυτή εξομολόγησή του, για να εξιλεώσει τον Θεό, προσφέρει ως θυσία την δική του αγάπη και συγχωρητικότητα και έτσι βρίσκει το θάρρος να ζητήσει και το έλεος των δικών του. Αυτό έκανε ο Χριστός πάνω στον Σταυρό με την προσωπική του θυσία σήκωσε τις αμαρτίες όλων των ανθρώπων. Τα βήματά Του ακολουθεί με την σταύρωση του εγωισμού του και την θυσία της αγάπης ο κάθε άνθρωπος. Εκείνος που θυσιάζει το δίκιο του για την αγάπη του αδερφού ζει μια αναίμακτη θυσία, μια έμπρακτη προσευχή για τον εχθρό. Η αγάπη είναι όντως η ανάσταση για τους άλλους.

Και ενώ έχουμε ως χριστιανοί ανοικτό και εύκολο τον δρόμο της μετανοίας, όμως στην δύσκολη ώρα της κακίας των άλλων επαναστατούμε, μας τρώγει το δίκιο και φερόμαστε με πικρία και εκδικητικότητα. Κι αν δεν απαντήσει ο άνθρωπος με σκληρότητα στον εχθρό του, επειδή δεν πρέπει ως χριστιανός, όμως μόνιμα κουβαλά αμέτρητη πικρία και μαράζι μέσα του και αναστατώνεται με άθλια νευρικότητα κάθε φορά που τον βλέπει ή τον σκέφτεται. Μ’ αυτήν την κατάσταση της καρδιάς, με την οποία επιτρέπει ο άνθρωπος στον εαυτό του να ζει και να δικαιολογείται με όλον τον μαρασμό και την γκρίνια προς τους άλλους, το μόνο που κάνει είναι να καθυστερεί την συγχώρεση ή το χειρότερο να γυρίζει πάλι πίσω στις αμαρτίες που υποτίθεται ότι του συγχωρέθηκαν.

                 Η κακία των άλλων γίνεται αφορμή για να συγχωρεθούν οι αμαρτίες του ίδιου του ανθρώπου. Απαντώντας στο κακό με την αγάπη και την συγχωρητικότητα κερδίζει την συγχώρεση των δικών του αμαρτιών. Σ’ εκείνον που έχει καρδιά, η αγάπη αυτή και η συγχωρητικότητα είναι ο πιο σύντομος και εύκολος δρόμος, αλλά και ο μονόδρομος για την συγχώρεση των αμαρτιών. Ας δούμε τι όμορφα που κηρύττει ο Ιερός Χρυσόστομος: «Για την απαλλαγή τόσων μεγάλων και πολλών αμαρτημάτων μας έδωσε ο Θεός σύντομο και εύκολο δρόμο και απαλλαγμένο από κάθε κόπο. Πού είναι ο κόπος να συγχωρήσεις αυτόν που σε λύπησε; Κόπος βαρύς είναι το να μην τον συγχωρήσεις και να κρατάς μέσα σου την έχθρα, καθώς επίσης και το να διώξεις τον θυμό από μέσα σου, και άνεση πολλή σου δίνει, και πολύ εύκολο είναι σε αυτόν που θέλει».

Η κακία και η εκδικητικότητα το μόνο που προσφέρουν είναι μια εσωτερική κόλαση και συνεχή εσωτερική πικρία που, τελικά, οδηγούν σε ψυχολογική απορρύθμιση. Η συγχωρητικότητα και η αγάπη ειρηνεύουν πρώτα την καρδιά του ανθρώπου και κατόπιν επιδρούν καταπραϋντικά στον εχθρό του. Πολλά νοσήματα ψυχικά έχουν την αιτία τους στην άθλια κακία που φωλιάζει σαν μιζέρια και βαρύνει σαν ογκόλιθος καταθλιπτικότητας τον ψυχικό του κόσμο. Στην ουσία δεν συμφέρει τον ίδιο τον άνθρωπο να μείνει στην κακία και στην εκδικητικότητα του, διότι πρώτα τον εαυτό του βλάπτει με όλη την ψυχική διάλυση και την πνευματική του αναστάτωση. Στην κυριολεξία δεν θα καταφέρει να βρει το δίκιο του και να εκδικηθεί τον εχθρό του, αλλά το μόνο που θα κάνει είναι να καταστρέψει τον ίδιο του τον εαυτό. Γι αυτό και ο Ιερός Χρυσόστομος λέγει ότι ο μνησίκακος στην ουσία μπήγει το μαχαίρι στον ίδιο του τον εαυτό. Τον εαυτό του βλάπτει, διότι  από την μία μεριά επιτρέπει  να γίνεται η καρδιά του τόπος μεγάλου εγωισμού και μιζέριας και κακίας και μόνιμης θλίψης και από την άλλη χάνει την ευκαιρία μέσα από τα χέρια του για να συγχωρεθούν οι αμαρτίες του. Και ακόμη, αν δει τον εχθρό του να τιμωρείται, και πάλι δεν πρόκειται να ικανοποιηθεί και να ησυχάσει, διότι μέσα του ζει η φωτιά της κακίας και του ασίγαστου και αχόρταγου πάθους.  Η συγχωρητικότητα είναι ο μονόδρομος της ψυχικής ισορροπίας και ηρεμίας.

Οι εχθροί γίνονται οι ευεργέτες, όταν ο άνθρωπος κατανοήσει, τι μεγάλη ευλογία του προσφέρουν. Του δίδεται η ευκαιρία να συγχωρεθούν οι δικές του αμαρτίες. Και όσο πιο πολύ αδικήθηκε τόσο πιο πολλά αμαρτήματά του συγχωρούνται. Γι’ αυτό δεν πρέπει να διαμαρτύρεται και να γκρινιάζει κάθε φορά που πέφτουν πάνω του οι κακίες του κόσμου. Είναι οι ευεργέτες του.

Γι’ αυτό ας κλάψουμε και ας θρηνήσουμε και ας προσευχηθούμε για εκείνον που έκανε το κακό και εμείς να χαιρόμαστε που γίναμε όμοιοι με τον Πατέρα μας τον Θεό, που ανατέλλει τον ήλιο και για τους πονηρούς και για τους αγαθούς.

Η συγχωρητικότητα είναι ένα ανεξόφλητο χρέος στον Θεό. Είναι το λιγότερο που μπορεί να δώσει ο άνθρωπος στον Θεό μέσα από το πρόσωπο των συνανθρώπων του.

Επιμέλεια Ι.Ν.Αγίας Μαρίνας Λέρου